Tab Article
"Złota gałaź" sir Jamesa Georga Frazera uwazana jest za jedna z najwazniejszych ksiazek antropologii społecznej, a na pewno jest w tej chwili juz pozycja klasyczna w tej dziedzinie wiedzy. Przywołujac obraz J.M.W. Turnera, zatytułowany "Złota Gałaź" ("The Golden Bough", 1834) Frazer rozpoczyna snuć opowieść o pewnym tajemniczym rytuale, odbywajacym się cyklicznie nieopodal jeziorka, zwanego przez starozytnych "Zwierciadłem Diany". W starozytności ów leśny pejzaz był miejscem dziwnej i powtarzajacej się stale tragedii. Na północnym brzegu jeziora, tuz pod przepaścista skała, na której osiadła współczesna wioska Nemi, znajdował się święty zagajnik i sanktuarium Diany Nemorensis, czyli Diany Leśnej. Niekiedy zwano je równiez jeziorem i zagajnikiem Arycji. Lecz miasteczko Arycja (obecna La Riccia) znajdowało się o trzy mile dalej, u stóp Góry Albańskiej, a od jeziora, lezacego na zboczu góry w małym zagłębieniu w kształcie krateru, dzielił je bardzo pochyły stok. W tym świętym zagajniku rosło drzewo, wokół którego mozna było dostrzec krazaca przez cały dzień i prawdopodobnie do późnej nocy mroczna postać. W ręce dzierzył ów człowiek nagi miecz i bez przerwy rozgladał się wokół, jak gdyby w kazdej chwili mógł spodziewać się napaści wroga. Był to kapłan i morderca, wypatrujacy tego, który go wcześniej lub później zamorduje i obejmie po nim urzad kapłana. Takie prawo obowiazywało w sanktuarium. Kandydat na kapłana nie miał wyboru. By objać stanowisko, musiał zgładzić swego poprzednika, a urzad po nim piastował do chwili, gdy sam ginał z ręki następcy silniejszego i bardziej przemyślnego. Ów dziwny rytuał domaga się wyjaśnienia. Autor "Złotej Gałęzi" wyrusza więc w podróz po kulturach, wierzeniach i mitach róznych ludów - jego zdaniem - niecywilizowanych, szukajac tam podobieństw i próbujac na ich podstawie rzucić nieco więcej światła na ten niezwykły zwyczaj. Jednym z najwazniejszych tematów Frazera jest magia. Jego koncepcja magii choć była wielokrotnie krytykowana, zwłaszcza z powodu przeciwstawiania magii i religii, pozostaje jednak niezmiennie waznym stanowiskiem antropologicznym.
