Tab Article

F. Scott Fitzgerald (1896-1940), amerykański powieściopisarz, autor opowiadań i scenariuszy filmowych, zyskał sławę juz dzięki swej debiutanckiej powieści Po tej stronie raju (1920). Później opublikował Pięknych i przeklętych (1922), Wielkiego Gatsby'ego (1925) oraz Czuła jest noc (1934), a takze kilka tomów opowiadań. Fitzgerald wraz z zona, pisarka Zelda Sayre, wiele lat spędził w Paryzu; tam zaprzyjaźnił się m.in. z Hemingwayem. W twórczości Fitzgeralda często znajduja wyraz elementy autobiograficzne - burzliwe małzeństwo z Zelda, jej choroba psychiczna i jego alkoholizm - najwyraźniej widoczne i najbardziej przejmujace we wznawianej właśnie powieści. Czasy wydaja się prawie dzisiejsze. Samochody, jachty, Hollywood w tle, nowoczesna klinika podszyta psychoanaliza, zimowy rytuał nart, letni - śródziemnomorskiej plazy. I na tym eleganckim tle historia wielkiego uczucia, od przejmujacego poczatku przez rozkwit po katastrofę serca - miłości, która jest losem i tajemnica. Wspominajac ksiazkę i autora, chętnie powtarza się oklepane opinie o straconym pokoleniu lat dwudziestych XX wieku, o erze jazzu i Amerykanach w Paryzu. Niewiele dziś to znaczy. Ciekawsze za to, czy w naszych czasach - dalekich, a wciaz bliskich - mit miłości jako losu i tajemnicy, a więc miłości trudnej, moze konkurować z wyobrazeniami XXI wieku, z jego poszukiwaniem psychicznej wygody. Moze na powieść Fitzgeralda - wydana w nowym przekładzie - warto spojrzeć z tej strony?