Tab Article
Wojna wchodzi przez oczy. To spostrzezenie Goi znalazło wyraz w jego słynnych Okropnościach wojny. Dziś mozemy dopowiedzieć: obrazy niosa cierpienie, ale tez na to cierpienie znieczulaja. Od 24 lutego 2022 roku, gdy rozpoczęła się inwazja Rosji na Ukrainę, zostaliśmy zalani niespotykanym do tej pory ogromem obrazów przedstawiajacych widoki cudzego cierpienia. Co jednak w rzeczywistości widzimy? Co nam umyka? Czy nasze patrzenie ocala, czy jest raczej forma pornografii – perwersyjnego zagladania w miejsce, w które nie powinniśmy spogladać? Kim jesteśmy: świadkami zbrodni? Widzami medialnego spektaklu? Przypadkowymi gapiami? Być gościem w katastrofie to antropologiczny esej o patrzeniu na obrazy wojny w Ukrainie. To próba opowiedzenia o tej wojnie poprzez jej wizualność, poprzez sztukę. Co to bowiem znaczy dziś: patrzeć, zaczynać, uchodzić, cierpieć, przezywać, nienawidzić, dokumentować, przekraczać, dekolonizować, pisać? To równiez opowieść o charkowskim Domu „Słowo”, w której – niczym w soczewce – odbijaja się losy ukraińskiej kultury ostatnich stu lat. I na sam koniec: to ksiazka o próbie odnalezienia się w tej wojennej historii, o mediowaniu między obiektywnym, badawczym dystansem a afektywnym zaangazowaniem. „Tomasz Szerszeń napisał ksiazkę rewelacyjna, dał zarys nowej antropologii wojny, a moze lepiej powiedzieć – wynalazł nowy język, w którym wybrzmiewaja, odsłaniane właśnie, dyskursy poszerzajace horyzont tego, co było polem „niemozliwości”. ” prof. Roch Sulima