Tab Article

Dwadzieścia lat po śmierci Zbigniewa Herberta jego poezja jest ciagle szeroko komentowana przez badaczy literatury, wciaz inspiruje twórców. Nazwisko autora „Struny światła” wymienia się obok nazwisk największych poetów drugiej połowy XX wieku, a jego dzieła sa stale tłumaczone, wydawane i czytane w wielu krajach świata. Silna więź z dziedzictwem antyku sprawia, ze poezja Herberta ma wymiar uniwersalny, jest powściagliwa formalnie i zdyscyplinowana. Jednak pozorna prostotę i jednoznaczność jego wierszy komplikuje ironia, będaca zarazem figura artystyczna i postawa wobec bytu.
„Wstęp” i opracowanie Małgorzaty Mikołajczak ukazuja bogactwo twórczości pisarza i sa znakomitym przewodnikiem po najwazniejszych motywach i tematach tej liryki. „Świat poety nie jest, jak mogłoby się wydawać, biało-czarny. Jest w nim miejsce na szarość będaca ulubionym kolorem twórcy. U Herberta nie ma tez krystalicznie czystych bohaterów” – pisze badaczka. Czytane w tej perspektywie wiersze i prozy poetyckie Herberta odsłonia mniej znane oblicze. W trwajacym właśnie Roku Herberta tego tomu nie mogło zabraknać.

„Te wersy nie sa ozywiane przez ekstrawagancję ani przez poszukiwanie nowych sposobów uwodzenia, lecz przez immanentna logikę absurdu i braku złudzeń, przez absolutnie jedyna dzielność duchowa Herberta.”
Josif Brodski, przeł. Mieczysław Godyń

„Herbert dokonał tego, co rzadko udaje się poetom: stworzył postać, figurę emblematyczna dla XX wieku, jak Settembrini, doktor żywago czy niektóre filmowe wcielenia Charliego Chaplina. Pan Cogito to coś więcej niz alter ego.”
Ryszard Krynicki

„Upadaja mocarstwa, zmieniaja się ustroje, przemijaja literackie mody – głos Herberta w całym tym zamęcie nie przestaje mówić o nas samych rzeczy niezmiernie waznych.”
Stanisław Barańczak

Zbigniew Herbert (1924–1998) – poeta, eseista, autor słuchowisk radiowych i utworów dramatycznych. Studiował prawo, ekonomię i filozofię. W latach pięćdziesiatych pracował m.in. jako ekspedient w sklepie, chronometrazysta i kierownik administracyjny. Do jego najwazniejszych ksiazek naleza zbiory wierszy: „Hermes, pies i gwiazda” (1957), „Studium przedmiotu” (1961), „Pan Cogito” (1974), „Raport z oblęzonego Miasta i inne wiersze” (1983), oraz tomy esejów „Barbarzyńca w ogrodzie” (1962) i „Martwa natura z wędzidłem” (1993). Laureat wielu nagród, w tym: Nagrody Kościelskich (1964), Nagrody im. Gottfrieda von Herdera (1973) i Nagrody im. Petrarki (1978). Był członkiem m.in. Akademie der Künste w Berlinie Zachodnim, monachijskiej Bayerische Akademie der Schönen Künste oraz American Academy and Institute of Arts and Letters.

Małgorzata Mikołajczak (1966) – profesor nauk humanistycznych. Kierownik Zakładu Teorii Literatury i Krytyki Literackiej na Uniwersytecie Zielonogórskim. Autorka trzech monografii poświęconych twórczości Herberta: „«W cieniu heksametru»” (2004), „Pomiędzy końcem i apokalipsa” (2007, 2013), „«Światy z marzenia»” (2013), redaktorka ksiazki „Bór nici. Watki klasyczne i romantyczne w twórczości Zbigniewa Herberta” (2011)