Tab Article

Nareszcie: Pierwsza biografia Sławomira Mrozka! Sławomir Mrozek (1930–2013) – dramaturg, prozaik i rysownik, jeden z najwazniejszych polskich pisarzy XX wieku. Był postacia tajemnicza, a nawet zagadkowa, do dziś jego osobowość stanowi zagadkę. Unikał rozgłosu, w ostatnich dekadach w zasadzie nawet nie udzielał wywiadów. Fakty mozna wyłuskiwać z opublikowanych tomów listów, dzienników, z autobiograficznego Baltazara – jednak obraz, jaki się z nich wyłania, jest fragmentaryczny, pełen niedopowiedzeń. Mrozek przez całe zycie uciekał: z Krakowa do Warszawy, potem do Włoch, stamtad do Paryza, następnie do Meksyku, ponownie do Krakowa i do Nicei. Czego chciał uniknać? Czego się bał? Z poczatku nie chciał jednoznacznego wpisania w środowisko literackie, potem obawiał się zamknięcia w PRL, pozbawienia paszportu i odcięcia od Zachodu. Az przyszedł rok 1968, gdy opublikował oświadczenie przeciwko wkroczeniu wojsk Układu Warszawskiego do Czechosłowacji. Nie chciał jednak funkcjonować jako pisarz emigracyjny, pragnał, by jego twórczość była dostępna w księgarniach, a sztuki – wystawiane w polskich teatrach. Udawało mu się długo godzić sprzeczne racje, ale kolejne kryzysy polityczne w Polsce sprawiały, ze znów trzeba było układać się z historia na nowo. Nie uciekał jednak przed soba – na przykład w przeciwieństwie do wielu kolegów po piórze nie ukrywał wstydliwie socrealistycznych poczatków własnej kariery. Ludzi i świat obserwował zwykle z boku, z ukosa, z dystansu. Milczek – ale dusza towarzystwa, ponurak – ale humorysta. Był znany z nieśmiałości, jednak kobiet w jego zyciu było zwykle więcej niz przewiduje zwyczaj, co powodowało trudne do uniknięcia kolizje. Paradoksy i sprzeczności składajace się na legendę Sławomira Mrozka mozna by mnozyć, ale Anna Nasiłowska postawiła sobie na szczęście inny cel: opierajac się na materiałach źródłowych i kreślac kontekst historyczny, wypełniła białe plamy i złozyła te pozornie niepasujace do siebie elementy w kompletna, spójna i wciagajaca biografię. Znakomita biografistka wyjaśnia tez tajemnicę „podwójnego debiutu” Sławomira Mrozka, przybliza postać jego pierwszej zony i rzuca nowe światło na okoliczności wyjazdu pisarza z Krakowa.