Tab Article
„To mocna lektura i dobra ksiazka. Uwazam, ze to jedna z wazniejszych prac na temat antypolskich czystek UPA, jakie dotad powstały” – prof. Grzegorz Motyka
Chociaz rzeź wołyńska z 1943 roku nalezy obecnie do najbardziej nagłośnionych w Polsce wydarzeń historycznych, nie wszyscy zdaja sobie sprawę, ze nie była to jedyna masowa zbrodnia ukraińskich nacjonalistów na ludności polskiej w okresie II wojny światowej. Ludobójstwo dokonane w latach 1943–1945 na obszarze Galicji Wschodniej pochłonęło prawdopodobnie około 30 tysięcy istnień ludzkich i było nie mniej brutalne od ludobójstwa wołyńskiego. Ksiazka Damiana Markowskiego, znakomitego historyka, znawcy dziejów Europy Wschodniej, byłego członka Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, jest pierwsza publikacja poświęcona wyłacznie tym zapomnianym wydarzeniom. Praca zawiera najdokładniejsze jak dotad ustalenia, powstałe w oparciu o polskie, ukraińskie, niemieckie i sowieckie źródła, niekiedy zupełnie wcześniej nieznane.
W jakim stopniu wydarzenia w Galicji Wschodniej przypominały te z Wołynia? Jak przebiegała czystka i co oznaczała dla polskich mieszkańców regionu? Jak wygladały próby oddolnej samoobrony, a jak reakcja zorganizowanego polskiego podziemia? W jaki sposób ustosunkowali się do niej niemieccy, a następnie sowieccy okupanci? I wreszcie – na czym polega polskoukraiński konflikt pamięci historycznej? Przelana podczas tamtych wydarzeń krew na dziesiatki lat podzieliła dwie bliskie sobie społeczności zyjace na wspólnej ziemi. Podczas pracy autorowi przyświecał wazny cel: ponownie zblizyć Ukraińców i Polaków.
Ksiazka W cieniu Wołynia napisana jest z szacunkiem dla ofiar poległych po obu stronach, ale przede wszystkim z pokora i respektem wobec źródeł. Podejmuje temat bolesny, przy całej świadomości tego, ze dopiero rzetelne mówienie o historycznej prawdzie, a nie przemilczanie faktów, zbuduje wolne od resentymentów relacje polsko-ukraińskie.