Tab Article
Zbiorowy portret Polaka komunisty – odpowiedź na jedno z najtrudniejszych i najbardziej niewygodnych pytań w polskiej historii. Tysiace Polaków z niezwykłym fanatyzmem wzięło udział w rewolucji bolszewickiej, umacniało z uporem władzę imperium Stalina w Zwiazku Sowieckim i władzę ludowa w Polsce. Kim byli ci szeregowi komuniści i ich przywódcy? Co wciagnęło ich w wir budowy tej nowej formy totalitaryzmu? Czym róznili się od bolszewików sowieckich? Czy mieli swoje dylematy? I czy wszyscy słusznie zasłuzyli na miano zdrajców i lokajów Moskwy? Profesor Nikołaj Iwanow – wybitny znawca problematyki, odkrywca nieznanego w Polsce ludobójstwa Polaków w ZSRS, tak zwanej operacji polskiej przeprowadzonej przez NKWD w latach 1937–1938; w latach 1981–1989 jedyny obywatel sowiecki aktywnie działajacy w podziemnej Solidarności; były pracownik Radia Wolna Europa – zestawia ze soba zyciorysy, wybory i dramaty polskich komunistów. Pisze między innymi o takich postaciach jak: Feliks Dzierzyński –– ojciec czerwonego terroru, Julian Marchlewski –– symbol polskiej autonomii komunistycznej, Józef Unszlicht – bolszewicki bohater rosyjskiej wojny domowej, Stanisław Kosior –– kat Ukrainy, Konstanty Rokossowski –– pierwszy Polak Stalina. Nie pomija tez skromnego dyktatora Bieruta i Władysława Gomułki. Autor przedstawia przerózne koleje zycia i charaktery Polaków komunistów, czyny budzace u wielu dziś nienawiść (swego czasu uwielbienie), dokonane lub popełnione pod czerwona gwiazda. Co ich łaczyło? Co przyciagnęło do komunistycznej ideologii? Jaka rolę spełnili Polacy podczas Rewolucji Październikowej i jak to mozliwe, ze wspólnie z Łotyszami byli i nadal sa uznawani przez historyków za swoista gwardię Lenina w pierwszych latach porewolucyjnych? Jaki utrwalił się obraz Polaka i polskości zarówno w oczach komunisty sowieckiego, jak i zwykłych Rosjan? Czy PRL naprawdę był najweselszym barakiem w obozie socjalistycznym? Przede wszystkim jednak ksiazka jest próba odpowiedzi na zasadnicze pytanie: dlaczego reprezentanci narodu –– którego nigdy nie udało się sowietyzować i zdecydowanie odrzucał komunizm –– odegrali tak znaczaca rolę w stworzeniu i umocnieniu sowieckiego systemu totalitarnego?
