Tab Article

Nowy przekład jednej z najsłynniejszej ksiazek XX wieku, określanej czasem jako „biblia latynoamerykańskiej lewicy”. „Otwarte zyły Ameryki Łacińskiej” uczyniły swojego autora, Eduarda Galeana, klasykiem jeszcze za zycia. Powstała w latach siedemdziesiatych opowieść o historii kontynentu od czasów odkrycia Kolumba az po współczesność była jedna z pierwszych ksiazek z dziedziny ekonomii politycznej, która została napisana z perspektywy wykluczonych i przegranych, tym samym zapoczatkowujac popularny obecnie nurt „ludowej historii”, gdzie punktem wyjścia jest przeciętny obywatel, a nie wielkie procesy i epokowe zdarzenia. Sam Galeano podkreślał, ze chciał napisać ksiazkę poświęcona politycznym dziejom Ameryki Południowej, która czytałoby się jak „opowieść o piratach” czy nawet „historię miłosna” – faktycznie jego twórczość łaczaca elementy fikcji, reportazu i eseju polityczno-filozoficznego stała się synonimem przekraczania klasycznych gatunków literackich, stanowiac punkt odniesienia dla wielu pokoleń pisarzy. Tym bardziej, ze pochodzacy z Urugwaju dziennikarz w prekursorki sposób ukazał zalezność rodzimych peryferii od centrum gospodarki kapitalistycznej, czyli Stanów Zjednoczonych. „Piszac »Otwarte zyły Ameryki Łacińskiej« – mówił Galeano kilka lat po napisaniu ksiazki – starałem się zrozumieć, dlaczego mamy tak bardzo pod górkę. Z winy Boga czy gwiazd? Ta ksiazka jest rezultatem wieloletniego i zywego doświadczenia. Przemierzyłem długa drogę, rozmawiałem z mnóstwem ludzi. I duzo czytałem. Ksiazki pełne pasji i ksiazki straszne. »Otwarte zyły…« miały połaczyć to, co inni rozdzielaja. Historia wzlotu Europy i Stanów Zjednoczonych jest zarazem historia upokorzenia Ameryki Łacińskiej”. Nowe wydanie tej wciaz aktualnej w swojej wymowie ksiazki zostało opatrzone znakomitym posłowiem Artura Domosławskiego, który konkluduje: „żyły Ameryki Łacińskiej pozostaja otwarte. Zmieniaja się formy eksploatacji, narzędzia wyzysku, przepisy administracyjne i reguły prawa. Ale – jak w pierwszych słowach tej ksiazki – niektóre kraje nadal specjalizuja się w wygrywaniu, a inne w przegrywaniu. To zaś, co zmienia się dziś na lepsze, jest między innymi skutkiem uświadomienia sobie tej sytuacji przez mieszkańców regionu i pewnych liderów; skutkiem zmiany myślenia, do jakiej ksiazka Galeana przyczyniła się w ostatnim półwieczu jak mało które dzieło latynoamerykańskiej kultury”. „Wydać Eduardo Galeano to opublikować wroga: wroga zakłamania, obojętności, a przede wszystkim zapomnienia. Dzięki niemu nasze zbrodnie zostana zapamiętane. Jego wrazliwość jest miazdzaca, jego prawdomówność – wściekła”. John Berger