Tab Article

Rzeczywistość komponowana to wybór najwazniejszych esejów i wywiadów prasowych Jolanty Brach-Czainy, autorki wybitnych ksiazek filozoficznych Szczeliny istnienia i Błony umysłu. Jolanta, córka Ireny, wnuczka Bronisławy, prawnuczka Ludwiki – jak sama o sobie napisała – na poczatku kariery naukowej zajmowała się estetyka i teatrologia, w kolejnych dziesięcioleciach jej zainteresowania kierowały się w stronę etyki i literaturoznawstwa. W latach 90. dała się poznać jako zaangazowana feministka, obrończyni praw kobiet do decydowania o sobie. Na poczatku XXI wieku pisała artykuły poświęcone „radykalnej sztuce kobiecej” czy odezwy w obronie wolności artystycznej. Niniejszy zbiór – poprzedzony wstępem Elizy Kackiej – pokazuje tę ewolucję zainteresowań filozofki. W Lubiewie Brach-Czaina odnajdywała nadzieję, ze przed „zniewoleniem i terrorem monolitycznych zasad” ochroni nas „przegięcie”. W czasach, gdy jeszcze nie mówiono o niebinarności, filozofkę fascynowały momenty, w których „ujawniaja się inne niz znane dotychczas formy człowieka”. W artykule dla „Rzeczpospolitej” nazwała Radio Maryja „nieszczęściem polskiej kultury”. Proponowała, by ostrzezenie przed mozliwościa „obrazy uczuć religijnych” umieszczano na wystawach niezaleznie od tego, co prezentuja. W tekście Progi polskiego feminizmu opublikowanym w 1995 roku podkreślała, ze „wartości głoszone w obu systemach, komunistycznym i katolickim, były na ogół sprzeczne, ale skutki nakazów często się sumowały”. Dla Jolanty Brach-Czainy esej filozoficzny to „próba wyjścia z intelektualnej pułapki”, „ryzykowna przygoda”, która „wymaga niekonwencjonalnych rozwiazań”. W Rzeczywistości komponowanej odnajdziemy wiele niekonwencjonalnych rozwiazań i przezyjemy niejedna ryzykowna przygodę intelektualna. Będa tez pułapki.