Tab Article

Zasłona w rajskie ptaki to wznowienie klasycznej, choć jedynej w swoim rodzaju ksiazka (pierwsze wyd. PIW 1981) przechwytujacej na goracym uczynku generalny zwrot wrazliwości artystycznej u zarania „naszych” czasów. Wiesław Juszczak ujmuje to jako nagły zmierzch pewnej oczywistej konwencji – niemal w całym wieku XIX rzadziła zasada fabularności – tak wszechogarniajaca, ze widoczna jako model idealny wszelkich dziedzin sztuki (malarstwo figuratywne czy tonacja dur-moll w muzyce), ale od tego czasu powieść nie jest juz wzorcem tych sztuk, lecz sama zaczęła czerpać z nich inspiracje. Kształt tego przełomu bada Juszczak, sięgajac po mniej radykalna od Ulissesa Joyce’a powieść Virginii Woolf Pani Dalloway, a ściślej – tylko jeden jej epizod. Wobec zwięzłych tez wyjściowych nieporównana wnikliwość tej analizy sprawia wrazenie olśniewajacego, zawrotnie długiego ogona rajskiego ptaka.