Tab Article

Emil Cioran (1911–1995), rumuński filozof, osiadłszy na resztę zycia w Paryzu juz pod koniec lat trzydziestych XX wieku, został ostatecznie francuskim intelektualista i w okresie wczesnopowojennym zdecydował się pisać wyłacznie po francusku. Niniejsza ksiazka powstała jeszcze w języku rumuńskim w 1940, a w przekładzie na francuski (Le Crépuscule des pensées) ukazała się w 1991 roku. Ze względu na wysoce niezadowalajacy przekład na język francuski niniejsze wydanie jest tłumaczeniem z oryginału rumuńskiego Amurgul gîndurilor. Poprzednia polska wersja, pod mylacym tytułem Zmierzch myśli (zmierzch nie myśli, lecz zapada), z konieczności powtarza niedostatki podstawy francuskiej. Ponadto tytułowe słowo „myśli” ma oznaczać druga osobę l. mn. „Na poczatku był Zmierzch”, pisze Cioran – śladem starozytnych, dla których umieranie zaczyna się wraz z chwila narodzin – w tym zbiorze bardzo poetyckich aforyzmów i przemyśleń pełnych miłości do zycia, symbolizowanego przez rózę, i poszukiwania sensu (motyw krzyza) w bezsensownym z załozenia wszechświecie. Ten paradoks – ta sprzeczność – przenika całe dzieło Ciorana, a najdobitniej we wczesnej fazie jego twórczości. Duch to „materia wydźwignięta do stanu cierpienia”. Róza zycia zakwita choroba, chcemy usłyszeć zapach rózy, bo duszę „stwarza nam muzyka”. Po tych bezdrozach anestezji krazy nocami młody Cioran cierpiacy na bezsenność – i na zycie.