Tab Article

Na goracym uczynku" Joanny Jurgały Jureczki - znakomitej badaczki i autorki bestsellerów o rodzie Kossaków - to zbiór fascynujacych felietonów o ikonach polskiej kultury, bohaterach i autorach lektur szkolnych. Jurgała "przyłapuje" swoich bohaterów w sytuacjach kłopotliwych, ale dzięki temu zostaja oni odkurzeni, krew w nich zaczyna krazyć, nabieraja barw, budza sympatię i wzruszenie. Galeria postaci, zestawiona zaskakujaco. Tak o nich w szkole się nie mówiło, nie uczyło. Romansujacy Mickiewicz, który dziwnym trafem nie moze przedrzeć się do Powstania, o czym ponoć marzył, Sienkiewicz, który został zdiagnozowany przez komunistyczna cenzurę jako wstecznik i religiant, cudem uratowany przez Stalina; Julian Przyboś zarozumialec i koniunkturalista, zakochany w uczennicy (dziś miałby moze z tego powodu powazne procesy), Asnyk, Iłłakowiczówna, wielka poetka, sekretarka i platoniczna kochanka marszałka Piłsudskiego; Julian Ochorowicz, słynny filozof, wynalazca, wywołujacy i fotografujacy duchy. Dla jednych geniusz, dla innych szarlatan, który miał ogromny wpływ na znanych pisarzy. Gdyby nie on, być moze Reymont nie napisałby "Chłopów" zasługujacych na "Nobla". Dalej demoniczny Przybyszewski, Wyspiański, Konopnicka kokietujaca męzczyzn i kobiety "Matka Polka", Szymborska, król Poniatowski - cała armia nadajaca się do odkurzenia. Ksiazka Jurgały-Jureczki to odpowiedź na pytanie Boya - żeleńskiego: kto lepiej słuzy sprawie pomnikowych postaci, czy ten, który im daje nowe zycie i odnawia ich przymierze z czytelnikami, czy ten, kto bezmyślnie macha kadzielnica przed starym, zakurzonym posazkiem? Odpowiedź jest oczywista. Sa nia teksty pełne finezji, zbudowane z nieznanych, wygrzebanych w archiwach, często wstydliwie zamiecionych pod dywan, faktów.