Tab Article

Zanim Rafał Lemkin w czasie Zagłady ukuł termin genocide, `ludobójstwo`, eksterminacja całych grup społecznych była w ogólnie przyjętej opinii prawników i rzadzacych suwerennym prawem władz kazdego kraju. `Farmer ma prawo wytępić swoje stado. Jeśli próbujesz mu w tym przeszkodzić, naruszasz cudza własność`. Konstanty Gebert śledzi historię ludobójstw ostatnich 120 lat, od wymordowania przez cesarskie Niemcy rdzennych mieszkańców Namibii, przez dokonane przez Turków ludobójstwo Ormian, zbrodnie popełnione w Kambodzy Czerwonych Khmerów oraz w Rwandzie i w b. Jugosławii, az po dokonujace się dzisiaj w Chinach wyniszczanie Ujgurów. Pyta o ich źródła i konsekwencje oraz o to, czy i jak mozemy je powstrzymać, by hasło `Nigdy więcej` nie było pustym frazesem. Czy ksiazka o ludobójstwie moze być zajmujaca? Bezstronna? Jednoznaczna? Krzepiaca, choć niezostawiajaca złudzeń? Przystępna, nawet sprawcza? Jeśli tak, to taka właśnie jest ta ksiazka. Prof. Joanna Tokarska-Bakir, Uniwersytet Warszawski i Polska Akademia Nauk Ta niezwykła ksiazka jest próba odpowiedzi na pytania, które stawiali sobie myśliciele tej miary co Rafał Lemkin, Hannah Arendt czy Zygmunt Bauman. Gebert stawia i dokumentuje tezę, ze Zagłada nie była w historii Europy i świata aktem jednorazowym i wyjatkowym. Jego przemyślenia skłaniaja do zadumy nad tym, co sprawia, ze normalni ludzie staja się jej sprawcami. I dlaczego immanentne zło zyskuje w oczach sprawców rangę moralnej wartości. Prof. Adam Daniel Rotfeld, Uniwersytet Warszawski Konstanty Gebert w sposób niezwykle erudycyjny przypomina, ze masowy mord towarzyszy człowiekowi przynajmniej od rzezi antycznej Troi. Ale w ludobójstwie nie chodzi o przyjemność mordowania. Jest ono, na zgubę naszych sumień, droga ku koślawej i zbrodniczej przebudowie świata. To ludzie ludziom gotuja ten los, a okrzyk `Nigdy więcej" moze być traktowany jak okrutna drwina. Lektura obowiazkowa dla wszystkich, którzy umieja się przejmować losem bliźnich. Paweł Smoleński, `Gazeta Wyborcza` Konstanty Gebert (ur. 1953) rozpoczał działalność dziennikarska w prasie podziemnej (dwutygodnik `KOS`, gdzie zaczał uzywać pseudonimu `Dawid Warszawski`); z `Gazeta Wyborcza` zwiazany jest od jej powstania. Był jej korespondentem podczas wojny w Bośni, a przy tym współpracownikiem specjalnego sprawozdawcy ONZ Tadeusza Mazowieckiego. Relacjonował tez wydarzenia m.in. z Turcji, Indii (Kaszmir) i Birmy, przez lata śledził konflikt izraelsko-palestyński, badał skutki ludobójstwa w Rwandzie. Był zarazem jednym z architektów odrodzenia zycia zydowskiego w Polsce, współzałozycielem niezaleznego żydowskiego Uniwersytetu Latajacego i Polskiej Rady Chrześcijan i żydów oraz twórca i pierwszym naczelnym zydowskiego miesięcznika `Midrasz`. Jest autorem 12 ksiazek i kilku tysięcy artykułów prasowych opublikowanych w Polsce i za granica. Wykładał m.in. na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie, Uniwersytecie Berkeley w Kalifornii,