Tab Article

Ten tom "Dziejów Polski" prof. Andrzeja Nowaka wprowadza nas w czasy, które w rodzimej historiografii zwykło się nazywać epoka królów elekcyjnych. W opisywanym okresie - od 1572 do 1632 r. - Rzeczpospolita trzykrotnie zmierzyła się z bezkrólewiem. Mimo interwencji zagranicznych mocarstw udawało się kazdorazowo wybrać króla zgodnie z wola ogółu szlachty: Henryka Walezego, którego okres panowania jest marginalny w historii Polski, Stefana Batorego i wreszcie Zygmunta III Wazę. Przed nowymi władcami Rzeczypospolitej rysowały się trudne zadania. Wewnatrz kraju coraz potęzniejsze stawały się rody magnackie, stanowiace realna siłę polityczna zwalczajaca obóz królewski. Zewnętrznie najgroźniejsze były tendencje ekspansjonistyczne Moskwy oraz Szwecji.Mimo tych wyzwań, a moze właśnie w starciu z nimi, Rzeczpospolita tego okresu nalezy określić mianem imperium, ale - jak podkreśla prof. Andrzej Nowak - jedynym takim w historii ludzkości. Imperium Rzeczypospolitej oparte było bowiem nie tylko na wielkości terytorialnej i silnej gospodarce, ale równiez na wolności, na dialogu władcy z obywatelami (nie z poddanymi), na szukaniu konsensusu. Arena tych starć były głównie odbywajace się 3 - 4 razy w roku sejmiki oraz sejm. Wykuła się zupełnie unikatowa polska elita emanujaca swa kultura na cała Europę.Równiez militarnie Rzeczpospolita kontynuuje okres swej świetności. To rozwój husarii, najgroźniejszej jednostki bojowej XVII wieku, która w całym ówcześnie świecie nie miała sobie równej. Błyskotliwe zwycięstwa np. Stefana Batorego pod Pskowem, hetmanów Jana Karola Chodkiewicza pod Kircholmem oraz Stanisława żółkiewskiego pod Kłuszynem znaczyły szlak chwały Rzeczypospolitej. Z drugiej jednak strony coraz cięzej było uchwalić podatki na wojsko. W tym okresie pojawia się juz bowiem opozycja w stylu totalnym, kontestujaca wszelkie poczynania króla i dworu, choćby najkorzystniejsze dla Rzeczypospolitej.Opozycja ta zaczyna dopuszczać się zdrady i wchodzić w alianse z obcymi mocarstwami. To był zalazek nieszczęścia, które niedługo spotka kraj w postaci potopu szwedzkiego i najazdów moskiewskich, a w dalszej perspektywie przerodzi się w targowicę. Autor w mistrzowski, literacki sposób przekonuje nas, ze historia powinna być nauczycielka zycia równiez w XXI wieku.Tradycyjnie "Dzieje Polski" ukazuja się w eksluzywnym wydaniu ze złoceniami, tłoczeniami oraz licznymi mapami i ilustracjami.