Tab Article

Czy warcholstwo i skłonność do anarchii to część polskiego charakteru narodowego?
W wydanym pośmiertnie zbiorze esejów Paweł Jasienica polemizuje z tym stereotypem, podtrzymywanym między innymi przez powieści Sienkiewicza. Analizujac dzieje Rzeczpospolitej od XVI wieku i przyczyny jej upadku, dowodzi, ze "Nieprawda jest, ze Polacy nie umieja korzystać z wolności, prawda jest natomiast, ze wielu Polaków lubi naduzywać władzy". Jego zdaniem warstwa anarchizujaca była manipulujaca szlachta magnateria, nizsze warstwy natomiast posiadały silnie rozwinięty instynkt państwowy. Wiele miejsca poświęca kontrreformacji, uznajac ja za jedna z głównych destrukcyjnych sił, obok egoizmu, prywaty, zadzy władzy i przywilejów.
Jego znakomicie napisana, pełna pasji ksiazka to imponujacy erudycja obraz ostatnich dwóch wieków Rzeczpospolitej i przyczynek do wciaz aktualnej dyskusji o polskim charakterze narodowym.