Tab Article

Przyczyna, Suterena, Oddech, Chłód, Dziecko - autobiograficzny pięcioksiag wybitnego austriackiego prozaika i dramatopisarza to drobiazgowa rekonstrukcja lat dojrzewania. Analiza `niszczycielskich machin` - szkoły, rodziny, instytucji, społeczeństwa, ich nieznoszacej sprzeciwu, bezwzględnej opresyjności. To brutalna ocena tępego i zaślepionego w swym konformizmie narodu, nieskończonej ludzkiej obojętności. To nieskrywana manifestacja gniewu i pogardy, hołd złozony samotności i jednocześnie rzucone jej przekleństwo. To przeprowadzana na sobie samym wiwisekcja. `Autobiografie to klucz to zrozumienia Thomasa Bernharda, klucz, bez którego nie mozna w pełni przyswoić jego powieści, pojać pisarskich obsesji i pogladów politycznych. To czasy i wydarzenia opisane w Autobiografiach ukształtowały Bernharda jako pisarza i jako zaciekłego krytyka Austrii i austriackości, ale przeciez nie tylko - takze jako przeciwnika historycznej amnezji i skrywania nazistowskich brudów pod eleganckim dywanem w mieszczańskim salonie. Bernhard nie był wrogiem ludzi, był zaciekłym wrogiem ludzkiej hipokryzji. Ku wściekłości zadowolonego z siebie społeczeństwa Bernhard brutalnie demaskował jego zakłamanie. Autobiografie wyszlifowały takze jego niepowtarzalny, chirurgicznie precyzyjny styl. Trzeba poznać Autobiografie, zeby nie tylko poznać Bernharda i Austrię, ale zeby dołozyć kolejny rozdział do wielkiej pracy - próby zrozumienia minionego wieku, którego ponury cień wciaz nad nami wisi. Jeśli nie będziemy czytali Bernharda, wiek XX kiedyś do nas wróci, jeszcze bardziej spotworniały, niz go zapamiętaliśmy. Proza Bernharda, trudna, zapętlona w swoich obsesjach, drazniaca, jest jednak wielka odtrutka na bezmyślna wegetację w toksycznych oparach samozadowolenia kultury masowej`.