Tab Article

„Wybór pism” Kazimierza Wyki przedstawia intelektualna biografię wybitnego myśliciela – biografię zanurzona w historii, zalezna od jej zwrotów i kaprysów, zarazem jednak suwerenna, prawdziwie twórcza w rozmachu filozoficznych i ideowych dazeń. Wrazliwa na swój czas, choć ten wielokroć nie sprzyjał skupieniu i pracy. Czuła dla miejsca: konkretnego, bliskiego, ledwie w swoim zmiennym istnieniu pochwytnego. „Jestem historykiem literatury, bywam krytykiem, mnóstwo robót organizacyjno-naukowych przepłynęło i wciaz przepływa przez moje godziny, a wszystko to coraz silniej stwarza barykadę biurka. Im dłuzej zyję w kraju pełnym tematów, tym mniej ten kraj znam. Zmienia się on szybko, trudno mu zza biurka dotrzymać kroku. Tego kraju jestem piekielnie ciekaw” – pisał Kazimierz Wyka. I nie była to deklaracja na wyrost, tym bardziej zaś kokieteria przedwojennego klerka. Obszerny i reprezentatywny wybór pism Kazimierza Wyki to znakomita okazja, by na nowo rozwazyć spuściznę wielkiego literaturoznawcy. A moze zastanowić się takze, czego brakuje współczesnej humanistyce, ze tak daleko jej do pasji i swobody myśli autora „życia na niby” oraz urody jego języka. „Był pierwszym profesorem, który swoimi ksiazkami dowiódł mi, ze nauka nie musi być z zelazobetonu, cięzkostrawna, ze moze być równiez z krwi i kości, tak zeby ja mozna było ogarnać ramionami, polubić na co dzień i cieszyć się jej owocami na całe zycie”. Karl Dedecius „«Rzecz wyobraźni» – zarówno tytuł, jak i teksty z tomu szkiców Kazimierza Wyki wyzwalały mnie z pułapki dychotomii, nakazujacej jednoznaczny wybór między tradycjami Awangardy i Skamandra. Ukazywały inna, trzecia drogę, która była czymś więcej niz przebrzmiałym «izmem», była r z e c z a – mowa poetycka – pamiętajaca «czarnoleska rzecz» z «Mojej piosnki» Cypriana Kamila Norwida”. Edward Balcerzan „Nie zadna metoda badawcza czy krytyczna ani zespół reguł czy dyrektyw naukowych stanowi klucz do jego pisarstwa; choć tu i owdzie widać ich róznorodne ślady, nie one go określaja; stosował je na tyle, na ile mogły mu być pomocne w jego magicznych procederach ku utwierdzeniu zycia literatury”. Ludwik Flaszen Kazimierz Wyka (1910–1975) – historyk literatury, krytyk literacki, eseista, edytor, felietonista, autor opowiadań i pastiszów poetyckich. Profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, twórca krakowskiej szkoły krytyki, współzałozyciel i dyrektor Instytutu Badań Literackich PAN. W latach 1945–1950 redagował miesięcznik „Twórczość”, współpracował z wieloma czasopismami. Jako badacz akademicki zajmował się głównie literatura XIX i XX wieku, jako krytyk – współczesna poezja i proza. Autor wpływowych tomów krytycznych: „Pogranicze powieści” (1948), „Rzecz wyobraźni” (1959), „Łowy na kryteria” (1965). Liczne i znakomite eseje zebrał w trzytomowej edycji „Wędrujac po tematach”, dzielac je na historiozoficzne (t. 1, „Czasy”), literackie (t. 2, „Puścizna”) oraz poświęcone sztuce (t. 3, „Muzy”). W 1981 roku ustanowiona została Nagroda im. Kazimierza Wyki – za wybitne osiagnięcia w dziedzinie eseistyki, krytyki literackiej i artystycznej.