Tab Article

„O pewności” to ostatni tekst napisany przez Ludwiga Wittgensteina (1889–1951), wybitnego austriackiego filozofa analitycznego, który zasłynał dwoma dziełami: wczesnym „Tractatus logico-philosophicus” (1921) i późnymi „Dociekaniami filozoficznymi” (wyd. pośmiertne 1953). Wittgenstein spisywał myśli składajace się na niniejszy zbiór od 1949 roku do swoich ostatnich dni, cierpiac na raka prostaty, zywiac się wyłacznie chlebem z serem i uwazajac, ze ludzie i tak zyja za długo. Późny Wittgenstein chciał być terapeuta: filozofia ma leczyć umysł z opętania przez język. Znaczenie słowa jest sposobem jego uzycia, brzmi teza Wittgensteina, który spoglada na epistemologię jako na zespół ludzkich praktyk, „gier językowych”. Równiez watpienie jest taka praktyka w ramach z góry uznanych pewników. Bywa, ze narusza reguły gry językowej, w której występuje, i o tyle jest bezzasadne. Wbrew klasycznemu sceptycyzmowi, który chciał watpić we wszystko, Wittgenstein dopuszcza tylko watpienie uzasadnione w danym (choć zmiennym) systemie pewności. Pewność „nalezy do istoty gry językowej”, a więc klasyczna weryfikacja prawdziwości nie znajduje tu zastosowania. Klasyczny poszukiwacz prawdy będzie zapewne nieusatysfakcjonowany, ale powinien zwazyć, ze otrzymuje niejaka „pozytywna” teorię działania języka i ludzkich praktyk.