Tab Article

"Calamitatis regnum", druga część trylogii "Rzeczpospolita Obojga Narodów" (opublikowana w 1967 roku), opowiada o burzliwych latach 1648-1696, znanych z kart powieści Sienkiewicza. Zakończone abdykacja panowanie syna Zygmunta III Wazy, Jana II Kazimierza (1648-1668), który zmagał się z wojna z Kozakami (powstanie Chmielnickiego), z Rosja i Szwecja (tzw. potop, 1655-1660), przyniosło wyniszczenie kraju, chaos w zyciu politycznym, rozpanoszenie sobiepaństwa i anarchii, utratę terytoriów i osłabienie znaczenia Rzeczypospolitej. Po rzadach Michała Korybuta Wiśniowieckiego (1669-1677), władcy nieudolnego i uległego wobec magnatów, chwilowo tylko poprawiło sytuację wstapienie na tron Jana III Sobieskiego, znakomitego wodza i przewidujacego polityka, który starał się, z miernym skutkiem, wzmocnić władzę królewska. Jasienica szczególnie ceni tego ostatniego - "króla, który walczyć musiał z rodzimymi królewiętami, lecz nie słuchał obcych ambasadorów. Gdyby losy umieściły indywidualność Jana III wśród bardziej sprzyjajacych okoliczności, moze dziejom naszym przybyłby trzeci tytuł wielkiego mocarstwa".