Tab Article

W latach 1946–1960 ze wsi do miasta przeniósł się co trzeci młody człowiek. Część z nich zasiliła rzesze niewykwalifikowanych pracowników fizycznych, dla wielu jednak przeprowadzka wiazała się z błyskawicznym awansem społecznym: zostali pracownikami administracji publicznej, zasilili kadry pedagogiczne czy wojskowe. "Kazdy został człowiekiem" jest zapisem doświadczeń młodych ludzi urodzonych na wsi, których na poczatku lat 50. porwał urok nowej Polski. To swoista kronika ich sukcesów i porazek zwiazanych ze zdobywaniem wykształcenia i świadomości politycznej, ze zmiana środowiska i ucieczka do miast w poszukiwaniu własnego miejsca w socjalistycznej rzeczywistości.

Punktem wyjścia tej niezwykłej reporterskiej opowieści jest monumentalne, dziewięciotomowe wydanie pamiętników młodziezy wiejskiej opatrzone wspólnym tytułem Młode pokolenie wsi Polski Ludowej, nadesłanych na konkurs ogłoszony w 1961 roku przez Zwiazek Młodziezy Wiejskiej, Komitet Badań nad Kultura Współczesna i Zakład Socjologii Wsi PAN oraz Ludowa Spółdzielnię Wydawnicza. Autor odnalazł inne dokumenty oraz krewnych ówczesnych aktywistów, poszerzajac subiektywny i ocenzurowany obraz przedstawiony w konkursowych pracach o bezcenne źródła "z pierwszej ręki".

"Kazdy został człowiekiem" to pierwsza publikacja na temat tworzenia się świadomego klasowo pokolenia "okresu błędów i wypaczeń", pokolenia, które mozolnie budowało od podstaw nowe powojenne państwo. To znakomity literacki przyczynek do toczacej się od lat dyskusji o chłopskim pochodzeniu w hierarchii społecznej. To takze opowieść o pokoleniu naszych rodziców i dziadków, którzy jako pierwsza generacja w historii Polski zyskali szansę wyrwania się do "lepszego świata".