Tab Article

"Nous nous traînons sur un sol d'argile détrempé, épouvantés et au bout de nos forces. Nous approchons de nos nouvelles tombes, c'est ainsi que nous avons appelé nos nouveaux logements. Avant d'arriver au nouvel endroit, a peine avions-nous aspiré une bouffée d'air que quelques-uns d'entre nous avaient reçu des coups de matraques sur la tete. Le sang coulait des tetes blessées ou des visages écorchés. C'est le premier accueil destiné aux nouveaux arrivés. Tous sont abasourdis, ils regardent de tous les côtes ou ils ont été amenés. On nous informe aussitôt que nous avons un exemple de vie du camp. Ici, la discipline est de fer. Ici, nous sommes dans un camp d'extermination. C'est une île morte. L'homme n'y vient pas pour y vivre, mais pour y trouver tôt ou tard la mort. Ici, la vie ne trouve pas sa place. C'est la résidence de la mort..." Manuscrit d'un prisonier juif, Załmen Gradowski, retrouvé apres la liberation, sur le site de l'ancien camp.

"Człapiemy po rozmokłym, gliniastym gruncie pełni strachu i u kresu sił. Dochodzimy do naszych nowych grobów, jak to nazwaliśmy nasze nowe domy. Zanim doczłapaliśmy się do nowego miejsca, ledwo zaczerpnęliśmy powietrza, juz kilku z nas oberwało pałkami po głowach. Juz lała się krew z rozciętych głów lub okaleczonych twarzy. To jest pierwsze przywitanie nowo przybyłych. Wszyscy sa oszołomieni i rozgladaja się, dokad to ich zaprowadzono. Zaraz informuja nas, ze oto mamy próbkę zycia obozowego. Panuje tutaj zelazna dyscyplina. Tutaj znajdujemy się w obozie śmierci. Jest to martwa wyspa. Człowiek nie przybywa tutaj, aby zyć, lecz aby wcześniej czy później znaleźć swa śmierć. Tu nie ma miejsca dla zycia. Jest to rezydencja śmierci..." - z odnalezionego po wyzwoleniu na terenie byłego obozu rękopisu więźnia, żyda Załmena Gradowskiego