Tab Article
"Gdyby Bałkany nie istniały, nalezało by je wymyśleć" - napisał Hermann Keyserling w swoim słynnym tekście z 1928 roku. Ksiazka Marii Todorovej Bałkany wyobrazone śledzi relacje pomiędzy tym co realne i tym, co imaginacyjne. Opierajac się na licznych dziełach literatury podrózniczej, relacjach dyplomatów, doniesieniach naukowców dziennikarzy, ksiazka Todorovej eksploruje ontologię Bałkanów od osiemnastego wieku do dnia dzisiejszego, odkrywajac drogę rodzenia się zmitologizowanego wizerunku tej części Europy. Autorce, urodzonej i wykształconej na Bałkanach, udało się połaczyć w swoim klasycznym juz dzisiaj dziele podejście naukowe z głębokim, prawdziwym zrozumieniem. ''Bałkany wyobrazone'' sa budzaca szacunek praca naukowa, której nie sposób wszelako zakwalifikować do kategorii nuzacych czytelnika i abstrakcyjnych dla nie-znawcy rozpraw, przeciwnie - stanowia lekturę pasjonujaca dla kazdego odbiorcy zainteresowanego ewolucja stereotypowych wyobrazeń o innych kulturach, przy czym realia bałkańskie dookreślaja tu jedynie współrzędne obszaru, który wydarzenia ostatniego piętnastolecia zamknęły w takim właśnie negatywnym i uproszczonym medialnym ogladzie. Z licznych odniesień współczesnych zawartych w tekście dowiadujemy się, co jawi się jako dodatkowy atut ksiazki, jak wieloznacznie - z perspektywy ''geografii mocy'' - identyfikować mozna pojęcia takie jak ''wolność'', ''barbarzyństwo'', ''cywilizacja" czy "porzadek''. Dla czytelnika polskiego tekst ten ma szansę stać się jednym z fundamentalnych instrumentów poznania i zrozumienia zjawisk sprzyjajacych narodzinom charakterystycznej kategorii kulturowej we współczesnej "na nowo podzielonej" Europie - cywilizacyjnie motywowanego kompleksu prowincjonalności". prof. Lech Miodyński "Bałkany wyobrazone niemal natychmiast po wydaniu weszły do kanonu lektur nie tylko historyków europejskiej cywilizacji czy analityków politycznej współczesności, ale i antropologów kultury oraz przedstawicieli innych dziedzin humanistyki zainteresowanych tym regionem. To ksiazka przesycona duchem zrozumienia i empatii, konsekwentnie ilustrujaca swe motto, które głosi, ze Bałkany mozna kochać ani się nimi nie szczycac, ani się ich nie wstydzac". prof. Maria Dabrowska-Partyka "Ksiazka 'Bałkany wyobrazone Maria Todorova potwierdza swoja reputację jednego z najwybitniejszych bałkańskich historyków. ''Bałkany wyobrazone to ksiazka pełna pasji, naukowa, wciagajaca, polemiczna, ambitna, odwazna". "Slavic Review".